شناسایی و ارزیابی گستره های فضایی فقر شهری در شهر یزد

محیط­های شهری، سیستم­های پیچیده با پدیده­های پیچیده، روابط و تعاملات متعدد بین اجزا هستند. فقر نیز یکی از این پدیده­های پیچیده است که طی دهه­های اخیر در مراکز شهری مهم­ترین معضل اجتماعی ـ اقتصادی محسوب می­شود و به‎واسطۀ اثرهای سوء آن، جلوگیری از گسترش این پدیده، شناخت دقیق پهنه­های فقیر در شهرها را طلب می‎کند. در همین راستا، این پژوهش با شناخت دقیق­تر وضعیت تبلور فضایی فقر در محلات شهر یزد، در پی یافتن راهکار­ها و برنامه­ریزی­های اصولی به‎منظور انتخاب گام­های سنجیده است تا ضمن کاهش معضل­های موجود، با گشایش دریچه­های جدید به بحث فقر شهری، زمینه را برای سیاستگذاران، برنامه‎ریزان و مدیران شهری در تصمیم‎گیری‎های مربوط به کاهش مشکلات فقر و محرومیت در محلات شهری، فراهم کند. نوشتار حاضر از نظر هدف رویکردی کاربردی ـ توسعه­ای را در پیش گرفته است و از نظر روش توصیفی ـ تحلیلی به‎شمار می‎رود که پس از تشریح مفهوم فقر و فقر شهری با روش کتابخانه­ای، به‎کمک داده­های بلوک­های آماری سال 1385 با محاسبۀ 15 شاخص در قالب سه متغیر عمدۀ اقتصادی، اجتماعی و کالبدی، به شناخت و تحلیل توزیع فضایی فقر در محلات شهر یزد اقدام کرده است. برای دستیابی به هدف فوق، محلات شهری با استفاده از روش‎های ویکور و آنتروپی شانون سطح­بندی شدند و پس از آن نقشۀ توزیع فقر ترسیم شد. نتایج حاصل نشان می­دهد که 2/12 درصد از محلات شهر یزد خیلی فقیر، 5/19 درصد فقیر، 8/26 درصد متوسط، 6/36 درصد مرفه هستند و فقط 9/4 درصد در سطح خیلی مرفه قرار دارند.